Marina van der Wal, puberexpert, verzorgde voor het Goois Lyceum in Bussum een avondje voor puberouders. Gewoon om ze even een hart onder de riem te steken. De avond zat vol met tips en adviezen hoe je als ouder nog een beetje (gezellig) kunt leven tussen de toekomstige generatie. Wat doe je bijvoorbeeld met drankzucht? En hoe blijf je verbaal overeind tussen deze zelfbenoemde communicatie-experts. Gelukkig was de avond gelardeerd met anekdotes uit het leven van Marina en zonen; leren van andermans ellende inspireert altijd. Verder kregen we tips waarmee we onze opvoedschade zoveel mogelijk kunnen beperken.  

Om de kans te vergroten dat ik deze tips en adviezen toepas, heb ik er maar een blog van gemaakt. Hierin staan de tips&tricks, hier en daar vergezeld van mijn eigen ervaringen en gedachten.

 

Opvoeden schijnt lastig te zijn….

Mocht je regelmatig tegen het plafond springen, naar de drank grijpen of dromen van een leven op een onbewoond eiland, troost je: je bent niet de enige. Uit onderzoek blijkt dat de meeste ouders opvoeden zwaarder vinden dan verwacht. Goed nieuws, wat mij betreft. Niets is zo vervelend als je net verbaal bent afgemat door een veertienjarige en dan een ouder hoort kwelen hoe gezellig het thuis is met de pubers. Die liegt dus.

 

Consequent zijn

Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat consequent zijn een mission impossible is voor ouders. Ach ze zijn nog zo jong, het is zielig en meer van dit soort gedachten houden ons dagelijks bezig. Vervolgens merkte Marina fijntjes op dat er werkelijk geen betere manier is om je kind te verpesten. Ze schetste een toekomstscenario: Je kind is over 10 jaar salesmanager, bv. bij Unilever of een ander sexy corporate en het haalt zijn targets niet. De eerste keer ziet die lieve (waarschijnlijk ooit ook gepamperde) manager het nog door de vingers. Maar drie maanden later valt dan toch het doek.  Je kind met de sleutel van zijn zojuist gekochte appartementje in de hand, had nog nooit gehoord van maatregelen en valt in een gat. Maatregelen waren immers nooit een issue. Er was altijd wel een papa of mama die het werkstuk maakte, een nieuwe fiets kocht als het lieverdje ‘m met sleutel en al voor de deur liet jatten en ga maar door.

 

Pyjamadagen

Een mooi voorbeeld van hoe het wel moet, ging over een jongen die kleedgeld kreeg, wat Marina overigens met klem adviseert omdat pubers dan leren dat geld op kan. Bij de jongen met het kleedgeld ging dat volgt: zijn hoeveelheid games reikte tot in de hemel, in tegenstelling tot zijn stapel kleding. Op een dag scheurde zijn laatste broek en toen had ie echt een probleem: een consequente moeder. Wegens gebrek aan enig alternatief introduceerde hij  – in navolging van de zorg - het concept pyjamadagen in het onderwijs. Het werd een hit op school.

 

Drank..

Over dit punt maak ik mij zorgen, moet ik eerlijk bekennen. Mijn dochter is namelijk bijna 15 en drinkt nog niet (nou heb ik ook gehoord dat je pubers per definitie niet moet geloven, maar op dit punt doe ik dat nog wel). Mijn puber brengt dus het Gooische gemiddelde (eerste drankje bij 12,9) ernstig in gevaar. Sorry. Inmiddels heb ik dus maar gegoogeld op bijles: de oplossing als je kind niet voldoet aan de maatstaven van het Gooische leven. Maar misschien is het beter van niet. Marina zei namelijk dat droogleggen tot hun 18e jaar de beste optie is. De theorie is dat ze dan wel gaan drinken, maar aanzienlijk minder. En dat scheelt weer een aanzienlijke degeneratie van de hersentjes in bloei. Heel simpel gezegd: een verbod maakt ze slimmer. Dat scheelt misschien ook weer een Luzacje.

 

NB Landelijk ligt de gemiddelde leeftijd waarop ze hun eerste biertje of breezertje nemen op 13,4.

 

Geen compliment meer geven

Naast de breezer, tequila, of een ordinair biertje is er nog een ander gif dat de ontwikkeling van je kind verpest: een compliment. Ja echt. Met een compliment stimuleer je de fixed mindset van je puber, terwijl je juist de growth mindset een boost wilt geven.

Dat zit zo. In de ogen van een persoon met een fixed mindset is de wereld stabiel. Talenten en vaardigheden staan vast. Je bent ermee geboren of je hebt ze ooit geleerd. Je bent tot een zekere hoogte gekomen en dat is het eindpunt. Zo iemand zegt: ‘Ik heb geen zangtalent, ik zal het nooit leren.’ Een growth mindset, daarentegen is gericht op groei en ontwikkeling. Talenten en vaardigheden zijn er om te ontdekken en verder te ontwikkelen. Iemand met een growth mindset zegt: ‘Ik vind het leuk om te leren zingen.’ Als je een compliment geeft, activeer je eerder de fixed mindset (je bent goed). Beter is om de inspanningen te prijzen: je hebt er hard voor gewerkt. Meer informatie over een fixed mindset en growth mindset zie je op https://nl.wikipedia.org/wiki/Carol_Dweck

 

5 keer per dag

Nee, dit is niet wat je denkt. Dit gaat over jou. Dit gaat over wat je zelf kunt doen om het leven van je puber wat te veraangenamen: dopamine verstrekken. En dat doe je door positieve opmerkingen te maken. Minimaal 5 keer per dag, 365 dagen per jaar. Enkele suggesties:

• He, je hebt het volgende level gehaald
• Je hebt een planning gemaakt.
• Ik zie je lachen.
• Wat fijn, je was ligt in de wasmand
• Wat maak jij voor lekkers klaar?

 

Praten

Kan dat? Ja, als je ruim tegen het begrip praten aan kijkt, schijnen er gesprekken mogelijk te zijn. Deze tips van Marina maken het wel makkelijker:

1. Linkerhersenhelft op stand bye. Logica en redelijkheid zijn de rode lappen voor het emo-brein van je puber. Geen vragen dus, gewoon meehummen.
2. Juiste timing. Pubers willen per definitie niet praten wanneer wij dat willen. Marina gaf het voorbeeld van de vader die goed gehumeurd thuiskwam en aan zijn op de bank liggende netflixende dochter vroeg hoe de hockeytraining was. Drie maal raden wat er met zijn humeur gebeurde. Ik zag ineens mijn zoon voor me: op de bank genietend van Dybala, Messi, Ronaldo en ander overbetaald volk. En toen begreep ik waarom ie altijd zijn als blikken-konden-doden-blik op me afvuurt als ik vraag naar zijn dag.

 

Boystalk

Voor het praten met jongens had ze overigens nog een extra tip: ga naast ‘m zitten en zeg niets. Misschien heeft ie een goede dag en komen er meer dan drie woorden uit. Meisjes mag je af en toe aankijken, maar niet te lang. Denk aan de Bouquetreeks: ze sloeg haar ogen neer.

 

Is er wat mis gegaan? Wat doe je dan?

Zijn ze de klas uit gestuurd, ontslagen bij de Appie of is er een toets niet naar wens gemaakt, dan kun je – voor de lieve vrede in huis - terugvallen op dit stappenplan:

1. Emotioneel levelen. De bedoeling hiervan is dat je op hetzelfde niveau van je puber komt. Anders is er geen gesprek mogelijk. Zo vroeg de meester onlangs aan mijn puber in spe: ‘Voel je je kut?’ Het werkte als een dolle: al het verdriet kwam eruit. Het woord ‘kut’ is bij ons thuis dus weer in ere hersteld.
2. Vragen wat er wel goed is gegaan.
3. Vragen wat er niet goed is gegaan
4. Vragen wat ze de volgende keer anders zouden kunnen doen.

 

Tot slot

Ondertussen heb ik nu overal ‘vijfjes’ liggen om mijn dopaminetarget niet te vergeten en strooi ik meer met ‘wat heb je hard gewerkt’ in plaats van ‘datisgoedjes’. Vooralsnog is het hard werken....